Search This Blog

Monday, November 21, 2011

თვლის რვაობითი სისტემა

იმისათვის რომ რაიმე რიცხვი წარმოვადგინოთ ორობით სისტემაში, საჭიროა 1-ებისა და 0-ების საკმაოდ დიდი რაოდენობა, მაგ. 9810=11000102. ამიტომ როგორც შესავალში აღვნიშნეთ ორობითი რიცხვების მარტივად ჩაწერის მიზნით შემოღებულია თვლის 8-ობითი და 16-ობითი სისტემები, (გავიხსენოთ, რომ ციფრულ სისტემებში გვაქვს მხოლოდ 1-ები და 0-ები). გარდა ამისა მათ აქვთ სხვა დანიშნულებაც, რაც ძირითადად დაკავშირებულია კომპიუტერის მეხსიერების დამისამართებასთან.
    თუ კარგად გავარჩიეთ წინა სტატიები, ძნელი არ არის მივხვდეთ, რომ რვაობით თვლის სიტემაში გავაქვს მხოლოდ 8 ციფრი, ესენია
0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7.
    ნებისმიერი 10-ობითი რიცხვი წარმოიდგინება ამ 8 ციფრის საშუალებით. მაგალითად, 8-ობითი რიცხვებია:
014, 7037, 001, 10034, 5612.
    ერთიდან მეორე სისტემაზე გადასვლის წესები ანალოგიურია 2-ობითი სისტემისა, ოღონდ ცხადია აქ გაყოფა ხდება 8-ზე და წონა არის 8n სადაც n არის ციფრის პოზიცია 8-ობით რიცხვში.
    ახლა, როგორ ჩავწეროთ ორობითი რიცხვი 8-ობითში? ორობითი რიცხვის დაჯგუფება ხდება სამ-სამად და თვითოეული სამეულისთვის იწერება 8-ობითი რიცხვი შესაბამისობის შემდეგი ცხრილის მიხედვით:
   
ორობითირვაობითი
000        0
001        1
010        2
011        3
100        4
101        5
110        6
111        7

    დაჯგუფება ხდება მარჯვნიდან მარცხნივ. მაგალითად, 011101-ის დაჯგუფებით მივიღებთ:
0111012=358,
    ე.ი. ჯერ ავიღეთ 101 ჯგუფი და დავწერეთ მისი შესაბამისი რვაობითი რიცხვი 5, შემდეგ ავიღეთ 011 და დავწერეთ 3 (ვიყენებთ ზემოთ მოცემულ ცხრილს). ასევე, 1001011012 -სათვის
1001011012=4558,
    თუ ციფრების რაოდენობა ისეთია, რომ არ ხერხდება დაჯგუფება სამად, მაშინ მარცხნიდან ემატება ციფრი 0, სანამ არ შეივსება სამ ციფრამდე: მაგ.
12=0012=18,    ან    10102=0010102=128.

No comments:

Post a Comment